Plato (Eflatun - M.Ö.428-348), matematik teorilerini anlamakta güçlük çeken bir öğrencisinin 'Ben bu teorilerin pratik değerini anlamıyorum. Bunlardan somut kazancım ne?' şeklindeki eleştirisi karşısında kölesini çağırmış. 'Bu gence, 1 Obol (o günün madeni parası) ver ki' demiş, 'bu derslerden bir şey kazanmış olsun. Sonra da vur kıçına defolup gitsin.'
Pisagor (M.Ö.580-500) bir süre, öğreteceği öğrenci olmayınca yalnızlıktan sıkılmış. Bir öğrenciye rüşvet teklif etmiş. 'Öğrencim olursan, sana her ders için 3 Obol veririm.' demiş. Para için derse gelen öğrenci, daha sonra derslere iyice ısınıp bilginin keyfini alınca Pisagor bu kez 'Tamam' demiş, 'Buraya kadar. Seni eğitmek için, sana verecek param kalmadı.' Eğitimin tadını alan öğrenci 'Artık benim eğitilmek için param var' diyerek, eğitimini sürdürmüş ve Pisagor'un ünlü öğrencileri arasına girmiş.
Eğitim ile Obol'un yani paranın ilişkisinin 2600 yıllık kanıtları bunlar.
***
Türk eğitim sisteminde, çocuklarımız birer ‘Sisifos’tur. Mitolojide Sisifos, Zeus'un, sırlarını ifşa ettiği için onu cezalandırması sonucu, büyük bir kayayı iterek dağın en tepesine çıkarmak ve orada tutmak zorundadır.
Ancak ne kadar büyük bir güç ve azimle iterse itsin, tepeye çıkarırsa çıkarsın, kaya tekrar aşağı yuvarlanmakta ve Sisifos onu tekrar yukarı itmeye başlamaktadır. Kaya tepede durmadığı ve sürekli geriye kaydığı için, sonsuza kadar sürecektir Sisifos'un cezası...
***
Evlatlarımızın Sisifos cezası sonsuza kadar olmamakla birlikte son mezuniyete kadar sürer. Öğrenciler ağır cezalı gibi bir sınavdan diğerine koşuşur, bir kurstan diğerine sürünür. Sonunda hiç giremezler üniversiteye ya da kamu kurumuna.
İstemedikleri bir okulda istemedikleri bir konuda eğitim de kaderleri arasındadır.
Üstelik okulda eğitim salt temel eğitim de değildir genellikle. Sadece cevaplamak ve geçmek zorunda oldukları sınavlardır okul.
Yaşamla baş etmeyi değil sınavla baş etmeyi, yaşamın sorunlarına çözüm bulmayı değil önceden belirlenen çözümleri, yaratıcılıklarını kullanmayı değil statükoyu kabullenmeyi öğrenirler.
Toplumun büyük kısmı, şu hali ile eğitimimizin çocuklarımıza bir gelecek sağlamadığı görüşündedir. Öğrencilerin de eğitimde kazandıklarını pek de değerli saymadıklarını sanıyorum.
***
Sizce, şu hali ile bizim eğitim sistemimiz kaç Obol eder?
Daha iyi eğitim için ne kadar daha Obol harcamalıyız? Devlet, kaynaklarını binalara, tesislere harcarken öğretmenlere daha az Obol ayırması akıllı bir yatırım stratejisi midir?
İki buçuk Obol'lük eleştiri tuzum olsun.
