Hande Turan- Ege'ye Bakış/ İzmir esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İESOB), Türkiye’de yine bir ilke imza atarak, Corona sürecinde esnaf sanatkarların durumunu irdeleyen bilimsel bir çalışma hazırladı. İzmir Esnaf ve sanatkar Odası Birliği İzmir Şubesi'nde gerçekleştirilen sunumda covid-19 sürecinde İzmirli esnafın yaşadığı sorunlardan bu sorunların çözümüne yönelik merkezi ve yerel yönetimlere düşen görevleri ve beklentiler dile getirildi. Mutlu, “Pandemi sürecinin esnaf ve sanatkarlarımıza yansımalarını ortaya koymak için bir MR çekmek, Covid 19 salgını nedeniyle esnaf ve santakarlarımızın yaşadığı olumsuz etkileri minimum seviyeye çekmek ve katkı koymak amacıyla covid19 değerlendirme anket çalışmasını yaptık. Bu anketle beraber esnafın sorunlarını daha iyi analiz edip yönetimlerden beklentilerimizi sıraladık” şeklinde konuştu.43 farklı işkolunda 866 esnaf sanatkar ile sahada yapılan anket çalışmaları sonucunda hazırlanan raporun esnaf sanatkarların olumlu veya olumsuz olarak süreçten nasıl etkilendiği, faaliyetlerinde ne gibi değişikliklere gittiği, istihdam, sermaye ve iş kayıpları başta olmak üzere pek çok sorunun cevabını bilimsel verilerle yanıtladığını dile getiren Mutlu, bu anketn Türkiye'de ilk defa yapıldığının altını çizdi”
PANDEMİ ESNAFI VURGUNA UĞRATTIEylül ayı sonu itibariyle İzmir'de toplamda 122 bin 219 esnafın, 134 bin 249 işyerinin faaliyet gösterdiğini ifade eden İESOB Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Mutlu, esnaflara ilişkin olumlu ve olumsuz gelişmelerin ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu en iyi gösteren tablo olduğunu kaydetti. Mutlu, “Dünya ve insanlar salgınla ekonomi ve hayatı durdurdu. Salgının yanında alınan tedbirler de hayata etki etti.. İnsanlık adeta yoğun bi sisin içinde kayboldu. Başta sağlık ve insan hayatı ön plana çıktı. Ancak zamanla duran ekonominin de ,insan hayatına etki ettiği görüldü. Bu öngörülemeyen süreç; üreten, satın alan ve satan yani bütün esnaf ve sanatkarlarımızı adeta vurguna uğrattı” dedi.SÜRECİN MR'INI ÇEKTİKİzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği olarak bu zorlu COVİD-19 sürecinde “Esnaf ve Sanatkarlarımıza nasıl daha fazla katkı sağlayabiliriz?” düşüncesiyle bir anket çalışması gerçekleştirdiklerini ifade eden Mutlu, “Böylesine zorlu bir dönemde ekonomide ve sosyal yaşamda karşılaşılan olumsuzlukların esnaf ve sanatkarlarımıza yansımalarını ortaya koymak için bir MR çekmek, Covid 19 salgını nedeniyle esnaf ve santakarlarımızın yaşadığı olumsuz etkileri minimum seviyeye çekmek ve katkı koymak amacıyla covid19 değerlendirme anket çalışmasını yaptık. Bu anket çalışmamızı 43 ihtisas (ayakkabıcılar, mobilyacılar, dökümcüler, kırtasiyeciler, büfe/kantinciler, şoförler gibi) odamıza bağlı, 866 esnaf ve sanatkar üyemize yaptık. Yapılan anket çalışmasında esnaf ve sanatkarların sorunlarını detaylı analiz edebilmek ve çözüm sağlayabilmek adına 11 maddelik sorulara yanıt verilmesini istedik.TÜRKİYE'DE İLK: 43 İŞ KOLUNDA ANKETAnket sonuçlarından elde edilen verilerle hazırlanan yaklaşık 600 sayfalık kitabı kamuoyuna tanıtan İESOB Başkanı Zekeriya Mutlu, esnaf işletmelerine gidilerek yapılan anketlerin sağlıklı ve verimli sonuçlar vermesi için 43 ihtisas odası ile işbirliği yaptıklarını söyledi.Ayakkabıcılar, büfe/kantinciler, şoförler, kırtasiyeciler, dökümcüler gibi farklı meslek kollarında araştırma yaptıklarını belirten Mutlu, ‘Her mesleğin kendine göre durum analizlerini yaptık, farklı verilerini tespit ettik. Sonuçlar bize, üyelerimizin salgın sürecinden olumsuz yönde en fazla etkilenen kesimlerin arasında bulunduğunu göstermektedir.Çalışmadan elde edilen ortalama sonuçlara göre bu süreçte esnaf sanatkarların; İşleri yüzde 83 oranında düşmüş, yüzde 26 oranında istihdam kaybı yaşamışlardır. Ankete katılanların yüzde 71’i kiracı iken, kredilerden yararlanma oranları ise yüzde 38’i geçememiştir”şeklinde konuştu.
ESNAF GELECEK KAYGISI ÇEKİYORMeslek dalına göre etkilenme dereceleri farlılık göstermekle beraber, tüm esnaf işletmelerinin salgından olumsuz etkilediğini kaydeden Başkan Mutlu sözlerini şöyle sürdürdü: ‘Hazırlanan rapordan çıkan en belirgin sonuç; esnaf sanatkarların işyerleri ile ilgili yaşadığı ‘Gelecek Kaygısı’ olmuştur.Çünkü;1-Salgının sürmesi ve ikinci dalga ihtimalinin güçlenmesi nedeniyle tekrar faaliyetinin sınırlanması veya durdurulması korkusu yaşamaktadırlar,2- Bazı üyelerimiz 15 Mart’tan bu yana çalışamaz durumdayken, bazı üyelerimiz de işyerlerini açtıkları halde eski iş potansiyellerini yakalayamamışlardır. Örneğin, insanlar çekindikleri için berbere gitmemekte, lokantaya gitmek yerine evinden işyerine yemek getirmekte, minibüs yerine kendi aracını kullanmaktadır. Normalleşme sürecinde üyelerimizin sadece yüzde 23’ünün eski iş potansiyelini yakalayabildiği tespit edilmiştir.’ANKET SORULARI:1)COVİD-19 salgınından işleriniz nasıl etkilendi?2)İşyeri faaliyetlerinizin İçişleri Bakanlığı genelgesi ile durdurulma konusu dışında, kendi isteğinizle işyerinizi kapattınız mı? Kapattıysanız ne kadar süre faaliyet göstermediniz3)Salgın sürecinde çalışan sayınız ne yönde değişti?4)Salgın sürecinde devletin Halkbankası ve/veya Kredi ve Kefalet Kooperatifleri aracılığıyla esnaf ve sanatkarlara verilen kredi desteklerinden yararlandınız mı?5)Salgın öncesinde e-ticaret faaliyetleri gerçekleştiriyor muydunuz?6)Eğer salgın öncesinde e-ticaret faaliyetleriniz var ise, e-ticaret faaliyetlerinizde ne yönde bir değişim gerçekleşmiştir7)Salgın sürecinde işinizle ilgili e-ticaret faaliyetlerine başladınız mı?8)Değişen ve dönüşen yeni dünya düzenine uyum sağlamak ve satışlarınızı/satış kanallarınızı arttırmak amacıyla e-ticaret faaliyetlerine başlamak ister misiniz?9)İşyerinizin mülkiyeti size mi ait?10)Eğer işyeriniz kira ise, salgın döneminde kira tutarınızda nasıl bir değişim yaşandı?11)Şuanda işleriniz (iş hacminiz) normale döndü mü?Ankete katılanların faaliyet süreleri çoğunlukla 5-20 yıl arasında değişirken, yüzde 39’u satış, yüzde 36’sı hizmet, yüzde 10’u üretim, yüzde 15’i ise hem üretim hem satış alanında çalışıyor. Yüzde 16’sı kadın, yüzde 84’ü erkek esnaf sanatkardan oluşan katılımcıların yüzde 22’si tek başına çalışıyor. Yüzde 65’si ise, 3 çalışana kadar istihdam eden üyelerden oluşuyor.” diye konuştu.MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLERDEN BEKLENTİLERCovid-19 sürecinde esnaf ve sanatkarların yaşadıkları olumsuzlukların önüne geçilmesi ve durumlarının iyileştirmesine yönelik merkezi ve yerel yönetimlerden beklentilerin sıralayan Mutlu,”COVİD-19 süreci ve sonrası için esnaf ve sanatkarların ödemekle yükümlü olduğu vergi, SGK gibi konularda pozitif ayrımcılık yapılması, ödeme kolaylıklarının/yeniden yapılandırmaların yapılması,yeni kredi ve hibe olanaklarının yaratılması,Halk Bankası aracılığı ile sunulan kredi desteklerinden faydalanma oranlarının artırılması,büyük çoğunluğu kiracı konumunda olan esnaf ve sanatkarı işyeri sahibi yapmak amacıyla düşük faizli, uzun vadeli, makul taksitli ve esnek ödemeli kredi imkanlarının tanınması,E-ticaret yapma potansiyeli yüksek ve e-ticaret faaliyetlerine geçiş yapmaya istekli olan esnaf ve sanatkarlara destek olunmasına ihtiyaç duyulmaktadır.Bu katkıların tüm halkımıza; iş ve aş olarak, huzur olarak geri dönecek olması ise bu destek taleplerinin yerindeliği ve haklılığını güçlendirdiğine inanıyoruz” şeklinde ifade etti.AYAKKABICILARIN YÜZDE 87,5’İNİN İŞLERİ NORMALE DÖNMEDİ
Ayakkabıcılık mesleğinde faaliyet gösteren 24 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri neticesindeki sonuçlara göre; Ayakkabıcı esnafının yüzde 91,6’sının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 50’lik kesim faydalanmıştır. Kredi başvurusu yapıp faydalanamayan kesim ise yüzde 8,3’ü oluşturmaktadır. Ayakkabıcı esnafının yüzde 87,5’inde işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmiştir.BAKKAL VE BAYİİCİLERİN YÜZDE 73'ÜNÜN İŞLERİ DÜŞTÜ
Bakkal ve Bayiicilik mesleğinde faaliyet gösteren 58 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Bakkal ve bayii esnafının yüzde 73’ünün işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 47’lik kesim faydalanmıştır. Kredi başvurusu yapıp faydalanamayan kesim ise yüzde 10’u oluşturmaktadır. Bakkal-bayii esnafının yüzde 53’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.BERBERLERİN YÜZDE 100’Ü İŞLERİ NORMALE DÖNMEDİ
Berberlik mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Berber esnafının yüzde 100’ünün işleri önemli ölçüde azalmıştır. Kiracı konumunda olan esnafın yüzde 66’lık kesiminin salgın sürecindeki kira ödemelerinde hiçbir değişiklik olmadan aynı şekilde ödeme yapılmaya devam edilmiştir. Kiracı konumundaki yüzde 34’lük kesimin kiralarında enflasyon oranında artış yapılmıştır. Berber esnafının yüzde 100’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.BÜFECİ VE KANTİNCİLERİN TAMAMININ İŞLERİ DÜŞTÜ
Büfe ve kantin işletmeciliği mesleğiyle faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Büfeci ve kantinci esnafının yüzde 100’ünün yani tamamının işleri azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 30’luk kesim faydalanmıştır. Yüzde 20’lik kesim ise başvuru yaptığı halde faydalanamamıştır. Büfeci ve kantinci esnafının yüzde 95’i işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.TERZİLER VE KONFEKSİYONCULARIN YÜZDE 20’SİNİN KİRALARINDA ARTIŞ YAPILMIŞ
Terzilik ve konfeksiyonculuk mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 90’ının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Esnafın yüzde 70’i kiracı konumundadır. Kiracı konumundaki yüzde 20’lik kesimin kiralarında enflasyon oranında artış yapılmıştır. Bu meslekte esnafın yüzde 90’ı işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir. KAHVECİLERİN YÜZDE 85’İNİN İŞİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI
Kahvecilik mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 85’inin işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 35’lik kesim faydalanmıştır. Kiracı konumunda olan esnafın yüzde 55’lik kesiminin kiralarında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Yüzde 47’lik kesimin kiralarında ise kira sözleşmesinde belirtilen oranda artış yapılmıştır. Kahveci esnafının yüzde 100’ü yani tamamı işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.MİNİBÜSÇÜLERDE KREDİDEN FAYDALANAN YOK
Minibüsçülük mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 100’ünün yani tamamının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden faydalanan olmamıştır. Bu meslekte esnafın yüzde 100’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.
PANDEMİ ESNAFI VURGUNA UĞRATTIEylül ayı sonu itibariyle İzmir'de toplamda 122 bin 219 esnafın, 134 bin 249 işyerinin faaliyet gösterdiğini ifade eden İESOB Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Mutlu, esnaflara ilişkin olumlu ve olumsuz gelişmelerin ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu en iyi gösteren tablo olduğunu kaydetti. Mutlu, “Dünya ve insanlar salgınla ekonomi ve hayatı durdurdu. Salgının yanında alınan tedbirler de hayata etki etti.. İnsanlık adeta yoğun bi sisin içinde kayboldu. Başta sağlık ve insan hayatı ön plana çıktı. Ancak zamanla duran ekonominin de ,insan hayatına etki ettiği görüldü. Bu öngörülemeyen süreç; üreten, satın alan ve satan yani bütün esnaf ve sanatkarlarımızı adeta vurguna uğrattı” dedi.SÜRECİN MR'INI ÇEKTİKİzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği olarak bu zorlu COVİD-19 sürecinde “Esnaf ve Sanatkarlarımıza nasıl daha fazla katkı sağlayabiliriz?” düşüncesiyle bir anket çalışması gerçekleştirdiklerini ifade eden Mutlu, “Böylesine zorlu bir dönemde ekonomide ve sosyal yaşamda karşılaşılan olumsuzlukların esnaf ve sanatkarlarımıza yansımalarını ortaya koymak için bir MR çekmek, Covid 19 salgını nedeniyle esnaf ve santakarlarımızın yaşadığı olumsuz etkileri minimum seviyeye çekmek ve katkı koymak amacıyla covid19 değerlendirme anket çalışmasını yaptık. Bu anket çalışmamızı 43 ihtisas (ayakkabıcılar, mobilyacılar, dökümcüler, kırtasiyeciler, büfe/kantinciler, şoförler gibi) odamıza bağlı, 866 esnaf ve sanatkar üyemize yaptık. Yapılan anket çalışmasında esnaf ve sanatkarların sorunlarını detaylı analiz edebilmek ve çözüm sağlayabilmek adına 11 maddelik sorulara yanıt verilmesini istedik.TÜRKİYE'DE İLK: 43 İŞ KOLUNDA ANKETAnket sonuçlarından elde edilen verilerle hazırlanan yaklaşık 600 sayfalık kitabı kamuoyuna tanıtan İESOB Başkanı Zekeriya Mutlu, esnaf işletmelerine gidilerek yapılan anketlerin sağlıklı ve verimli sonuçlar vermesi için 43 ihtisas odası ile işbirliği yaptıklarını söyledi.Ayakkabıcılar, büfe/kantinciler, şoförler, kırtasiyeciler, dökümcüler gibi farklı meslek kollarında araştırma yaptıklarını belirten Mutlu, ‘Her mesleğin kendine göre durum analizlerini yaptık, farklı verilerini tespit ettik. Sonuçlar bize, üyelerimizin salgın sürecinden olumsuz yönde en fazla etkilenen kesimlerin arasında bulunduğunu göstermektedir.Çalışmadan elde edilen ortalama sonuçlara göre bu süreçte esnaf sanatkarların; İşleri yüzde 83 oranında düşmüş, yüzde 26 oranında istihdam kaybı yaşamışlardır. Ankete katılanların yüzde 71’i kiracı iken, kredilerden yararlanma oranları ise yüzde 38’i geçememiştir”şeklinde konuştu.
ESNAF GELECEK KAYGISI ÇEKİYORMeslek dalına göre etkilenme dereceleri farlılık göstermekle beraber, tüm esnaf işletmelerinin salgından olumsuz etkilediğini kaydeden Başkan Mutlu sözlerini şöyle sürdürdü: ‘Hazırlanan rapordan çıkan en belirgin sonuç; esnaf sanatkarların işyerleri ile ilgili yaşadığı ‘Gelecek Kaygısı’ olmuştur.Çünkü;1-Salgının sürmesi ve ikinci dalga ihtimalinin güçlenmesi nedeniyle tekrar faaliyetinin sınırlanması veya durdurulması korkusu yaşamaktadırlar,2- Bazı üyelerimiz 15 Mart’tan bu yana çalışamaz durumdayken, bazı üyelerimiz de işyerlerini açtıkları halde eski iş potansiyellerini yakalayamamışlardır. Örneğin, insanlar çekindikleri için berbere gitmemekte, lokantaya gitmek yerine evinden işyerine yemek getirmekte, minibüs yerine kendi aracını kullanmaktadır. Normalleşme sürecinde üyelerimizin sadece yüzde 23’ünün eski iş potansiyelini yakalayabildiği tespit edilmiştir.’ANKET SORULARI:1)COVİD-19 salgınından işleriniz nasıl etkilendi?2)İşyeri faaliyetlerinizin İçişleri Bakanlığı genelgesi ile durdurulma konusu dışında, kendi isteğinizle işyerinizi kapattınız mı? Kapattıysanız ne kadar süre faaliyet göstermediniz3)Salgın sürecinde çalışan sayınız ne yönde değişti?4)Salgın sürecinde devletin Halkbankası ve/veya Kredi ve Kefalet Kooperatifleri aracılığıyla esnaf ve sanatkarlara verilen kredi desteklerinden yararlandınız mı?5)Salgın öncesinde e-ticaret faaliyetleri gerçekleştiriyor muydunuz?6)Eğer salgın öncesinde e-ticaret faaliyetleriniz var ise, e-ticaret faaliyetlerinizde ne yönde bir değişim gerçekleşmiştir7)Salgın sürecinde işinizle ilgili e-ticaret faaliyetlerine başladınız mı?8)Değişen ve dönüşen yeni dünya düzenine uyum sağlamak ve satışlarınızı/satış kanallarınızı arttırmak amacıyla e-ticaret faaliyetlerine başlamak ister misiniz?9)İşyerinizin mülkiyeti size mi ait?10)Eğer işyeriniz kira ise, salgın döneminde kira tutarınızda nasıl bir değişim yaşandı?11)Şuanda işleriniz (iş hacminiz) normale döndü mü?Ankete katılanların faaliyet süreleri çoğunlukla 5-20 yıl arasında değişirken, yüzde 39’u satış, yüzde 36’sı hizmet, yüzde 10’u üretim, yüzde 15’i ise hem üretim hem satış alanında çalışıyor. Yüzde 16’sı kadın, yüzde 84’ü erkek esnaf sanatkardan oluşan katılımcıların yüzde 22’si tek başına çalışıyor. Yüzde 65’si ise, 3 çalışana kadar istihdam eden üyelerden oluşuyor.” diye konuştu.MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLERDEN BEKLENTİLERCovid-19 sürecinde esnaf ve sanatkarların yaşadıkları olumsuzlukların önüne geçilmesi ve durumlarının iyileştirmesine yönelik merkezi ve yerel yönetimlerden beklentilerin sıralayan Mutlu,”COVİD-19 süreci ve sonrası için esnaf ve sanatkarların ödemekle yükümlü olduğu vergi, SGK gibi konularda pozitif ayrımcılık yapılması, ödeme kolaylıklarının/yeniden yapılandırmaların yapılması,yeni kredi ve hibe olanaklarının yaratılması,Halk Bankası aracılığı ile sunulan kredi desteklerinden faydalanma oranlarının artırılması,büyük çoğunluğu kiracı konumunda olan esnaf ve sanatkarı işyeri sahibi yapmak amacıyla düşük faizli, uzun vadeli, makul taksitli ve esnek ödemeli kredi imkanlarının tanınması,E-ticaret yapma potansiyeli yüksek ve e-ticaret faaliyetlerine geçiş yapmaya istekli olan esnaf ve sanatkarlara destek olunmasına ihtiyaç duyulmaktadır.Bu katkıların tüm halkımıza; iş ve aş olarak, huzur olarak geri dönecek olması ise bu destek taleplerinin yerindeliği ve haklılığını güçlendirdiğine inanıyoruz” şeklinde ifade etti.AYAKKABICILARIN YÜZDE 87,5’İNİN İŞLERİ NORMALE DÖNMEDİ
Ayakkabıcılık mesleğinde faaliyet gösteren 24 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri neticesindeki sonuçlara göre; Ayakkabıcı esnafının yüzde 91,6’sının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 50’lik kesim faydalanmıştır. Kredi başvurusu yapıp faydalanamayan kesim ise yüzde 8,3’ü oluşturmaktadır. Ayakkabıcı esnafının yüzde 87,5’inde işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmiştir.BAKKAL VE BAYİİCİLERİN YÜZDE 73'ÜNÜN İŞLERİ DÜŞTÜ
Bakkal ve Bayiicilik mesleğinde faaliyet gösteren 58 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Bakkal ve bayii esnafının yüzde 73’ünün işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 47’lik kesim faydalanmıştır. Kredi başvurusu yapıp faydalanamayan kesim ise yüzde 10’u oluşturmaktadır. Bakkal-bayii esnafının yüzde 53’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.BERBERLERİN YÜZDE 100’Ü İŞLERİ NORMALE DÖNMEDİ
Berberlik mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Berber esnafının yüzde 100’ünün işleri önemli ölçüde azalmıştır. Kiracı konumunda olan esnafın yüzde 66’lık kesiminin salgın sürecindeki kira ödemelerinde hiçbir değişiklik olmadan aynı şekilde ödeme yapılmaya devam edilmiştir. Kiracı konumundaki yüzde 34’lük kesimin kiralarında enflasyon oranında artış yapılmıştır. Berber esnafının yüzde 100’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.BÜFECİ VE KANTİNCİLERİN TAMAMININ İŞLERİ DÜŞTÜ
Büfe ve kantin işletmeciliği mesleğiyle faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Büfeci ve kantinci esnafının yüzde 100’ünün yani tamamının işleri azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 30’luk kesim faydalanmıştır. Yüzde 20’lik kesim ise başvuru yaptığı halde faydalanamamıştır. Büfeci ve kantinci esnafının yüzde 95’i işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.TERZİLER VE KONFEKSİYONCULARIN YÜZDE 20’SİNİN KİRALARINDA ARTIŞ YAPILMIŞ
Terzilik ve konfeksiyonculuk mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 90’ının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Esnafın yüzde 70’i kiracı konumundadır. Kiracı konumundaki yüzde 20’lik kesimin kiralarında enflasyon oranında artış yapılmıştır. Bu meslekte esnafın yüzde 90’ı işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir. KAHVECİLERİN YÜZDE 85’İNİN İŞİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI
Kahvecilik mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 85’inin işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden yüzde 35’lik kesim faydalanmıştır. Kiracı konumunda olan esnafın yüzde 55’lik kesiminin kiralarında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Yüzde 47’lik kesimin kiralarında ise kira sözleşmesinde belirtilen oranda artış yapılmıştır. Kahveci esnafının yüzde 100’ü yani tamamı işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.MİNİBÜSÇÜLERDE KREDİDEN FAYDALANAN YOK
Minibüsçülük mesleğinde faaliyet gösteren 20 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının ölçüm ve değerlendirmeleri çerçevesindeki sonuçlara göre; Esnafın yüzde 100’ünün yani tamamının işleri önemli ölçüde azalmıştır. Devletin Halk Bankası aracılığı ile sunduğu kredi desteğinden faydalanan olmamıştır. Bu meslekte esnafın yüzde 100’ü işlerin normal düzeye dönmediğini ifade etmektedir.