İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ait Çiğli’deki Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nin hemen altında meydana gelen heyelan derin çatlaklar her geçen gün daha da büyüyor. Bölgede yaşayan vatandaşlar yarıkların ve heyelanın hayatlarını tehdit eder duruma gelmesinin ardından evlerini boşaltmak zorunda kaldı. Mahalleli, Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nde yapılan vahşi depolamadan dolayı asitli çöp sularının yarıklara neden olduğunu iddia ederken İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan araştırmada henüz bir rapor çıkmadı.
Vahşi depolama yasak
Yarıkların ve heyelanın ciddi boyutlara ulaştığı günden bu yana ne İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ne de Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü bölgeye bir ziyaret gerçekleştirmezken, mahalle sakinleri de geçtiğimiz günlerde yol kapama eylemi yaparak seslerini duyurmaya çalıştı. Mahalle sakinleri kendi imkanları ile çöp depolama alanı etrafında oluşan toprak kaymalarının nedeninin ve önlenmesinin mümkün olup olmadığının incelemesi için Almanya Darmstadt Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Özcan Erdikler’i ağırladı.
Vahşi depolama alanlarının Kyoto Protokolü çerçevesinde 2012 yılından bu yana Çevre Bakanlığı'nca yasaklanmasına rağmen çöplük alanında yapılan uygulamanın sadece göstermelik bir uygulama olduğunu belirten Prof. Dr. Erdikler, “Mevcut durumun önlenmesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin derhal Harmandalı’ya çöp götürmeyi durdurması ve Kyoto hükümleri çerçevesinde kontrol altına alınmış bir çöp depolama alanı kurması gerekiyor” dedi.
15 yıl önce iflas etti
Çöpten elektrik enerjisi üretim tesisleri projelendirme alanında uzman olan ve dünyanın çeşitli yerlerinde 30’un üzerinde çöp tesisi kuran, Almanya Darmstadt Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Özcan Erdikler, Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Dursun Ali Kazar ve mahalle sakinlerinin daveti üzerine heyelan bölgesinde incelemelerde bulundu.
Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nde uzun yıllardır vahşi depolama yapıldığını, 15 yıl önce iflas etmiş olan Harmandalı çöplüğünün aslında kapatılması gereken bir tesis olduğunu belirten Prof. Dr. Erdikler, “Atıklardan meydana gelen kondamine zehirli ve asitli su akıntılarından dolayı, yeraltındaki kayaların dahi asitten eriyerek ve kırılarak kaymaların meydana geldiği ve bölgenin güney batıya doğru kaydığı görülüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, hala vahşi depolama sistemiyle İzmir’de günlük 4 bin 500 ton çöpü vahşi depolama alanı olan Harmandalı’ya götürüyor. İflas ettiği görülen Harmandalı’nın bu baskıdan acilen kurtarılması gerekiyor. Tedbir alınmaması durumunda çok daha büyük tehlikelere yol açabileceği kanaatindeyim. Vahşi depolama alanları, Kyoto Protokolü çerçevesinde 2012 yılından bu yana Çevre Bakanlığı'nca yasaklandı. Bu yasağa rağmen İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ihmal ettiği çöplük alanında yapılan uygulama sadece göstermelik bir uygulama. Bu uygulama, olması gereken hükümler çerçevesinde değil. Etrafa çıkan sera, metan gazı yeterince kontrol altına alınmıyor. Mevcut durumun önlenmesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin derhal Harmandalı’ya çöp götürmeyi durdurması ve Kyoto hükümleri çerçevesinde kontrol altına alınmış bir çöp depolama alanı kurması gerekiyor. Bölgeye verilen tahribat gelecek 20 yılda düzelemeyecek düzeyde” diye konuştu.
2013’te yapılan planlama ile Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nin çevresinin yeşil olması hedefleniyordu, ancak bu gerçekleşmedi ve görünüm şu an böyle.
Asitli su, arıtma havuzunda toplanmalı
Çözüm önerileri de sunan Prof. Dr. Erdikler, günlük 4 bin 500 ton civarındaki çöpün bölgeye dökülmesinin 40 metre yüksekliğindeki çöp dağlarına neden olduğunu dile getirdi. Erdikler, kayaları bile eriterek kaymalara neden olan zehirli atık sularının drenaj boruları ile tahliye edilerek bir havuzda toplanması gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Süleyman Özcan Erdikler, şöyle konuştu: “15 yıl önce iflas etmiş olan Harmandalı çöplüğünün aslında kapatılması lazım. Kapatılması için çözüm bulunamadığına göre acil önlem olarak, asitli kondamine çöp altı zehirli suların, çöplerden sızmasının önüne geçilmesi gerekli. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği çerçevesinde, çöplüğün alt sınırından takriben 500 metre yatayda ve 40 ila 50 metre derinlikte çöplüğün çevresine en az 30 ila 40 adet drenaj boruları döşenmeli. Çöplerden tabana yayılan asitli suyun yer altı sularına karışmasını önlemek ve toprak altı kayaların asitli sudan erimesinin önüne geçmek için en az 1,5 metre çapında drenaj buruları döşenerek çöplerden çıkan asitli suyun kontrol altına alınıp arıtma havuzuna akması sağlanabilir.
Havuz dediğimizde ise 7 bölgeye derinlik olarak 8-10 metre, en-boy olarak ise en azından 60 metreye 80, 4 bin 800 metrekare, 12 metre derinlikte havuzlar yapılmalı. Çöplüğün en derin noktasına yakın olması tercih edilmeli. Yoksa bu heyelanın önüne geçilemeyecek. Önümüzdeki yıllarda yağmur sularıyla birlikte atık sularla oluşan asitler yeraltındaki temiz suları zehirleyecek ve kaymaları artıracak.”
Bölge imara açılmamalı
Harmandalı çöplüğünün etrafında arazi satın alan ve geçen zaman içerisinde toprak kaymaları nedeniyle mağdur edildiklerini söyleyen arazi sahipleri ile bölgeyi de gezen Prof. Dr. Erdikler’e Harmandalı’daki imar planlarıyla ilgili vatandaşların mahkeme sürecini takip eden Avukat Hakan Dimdik de eşlik etti. Bölgenin imara açılmaması gerektiğini belirten Prof. Dr. Erdikler, imara açık olarak satışı yapılan arazilerin konut alanı olarak kullanılabilmesinin toprak kaymaları nedeniyle mümkün olmadığını söyledi.
KENAN YEŞİL-YENİ BAKIŞ
Vahşi depolama yasak
Yarıkların ve heyelanın ciddi boyutlara ulaştığı günden bu yana ne İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ne de Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü bölgeye bir ziyaret gerçekleştirmezken, mahalle sakinleri de geçtiğimiz günlerde yol kapama eylemi yaparak seslerini duyurmaya çalıştı. Mahalle sakinleri kendi imkanları ile çöp depolama alanı etrafında oluşan toprak kaymalarının nedeninin ve önlenmesinin mümkün olup olmadığının incelemesi için Almanya Darmstadt Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Özcan Erdikler’i ağırladı.
Vahşi depolama alanlarının Kyoto Protokolü çerçevesinde 2012 yılından bu yana Çevre Bakanlığı'nca yasaklanmasına rağmen çöplük alanında yapılan uygulamanın sadece göstermelik bir uygulama olduğunu belirten Prof. Dr. Erdikler, “Mevcut durumun önlenmesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin derhal Harmandalı’ya çöp götürmeyi durdurması ve Kyoto hükümleri çerçevesinde kontrol altına alınmış bir çöp depolama alanı kurması gerekiyor” dedi.
15 yıl önce iflas etti
Çöpten elektrik enerjisi üretim tesisleri projelendirme alanında uzman olan ve dünyanın çeşitli yerlerinde 30’un üzerinde çöp tesisi kuran, Almanya Darmstadt Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Özcan Erdikler, Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Dursun Ali Kazar ve mahalle sakinlerinin daveti üzerine heyelan bölgesinde incelemelerde bulundu.
Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nde uzun yıllardır vahşi depolama yapıldığını, 15 yıl önce iflas etmiş olan Harmandalı çöplüğünün aslında kapatılması gereken bir tesis olduğunu belirten Prof. Dr. Erdikler, “Atıklardan meydana gelen kondamine zehirli ve asitli su akıntılarından dolayı, yeraltındaki kayaların dahi asitten eriyerek ve kırılarak kaymaların meydana geldiği ve bölgenin güney batıya doğru kaydığı görülüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, hala vahşi depolama sistemiyle İzmir’de günlük 4 bin 500 ton çöpü vahşi depolama alanı olan Harmandalı’ya götürüyor. İflas ettiği görülen Harmandalı’nın bu baskıdan acilen kurtarılması gerekiyor. Tedbir alınmaması durumunda çok daha büyük tehlikelere yol açabileceği kanaatindeyim. Vahşi depolama alanları, Kyoto Protokolü çerçevesinde 2012 yılından bu yana Çevre Bakanlığı'nca yasaklandı. Bu yasağa rağmen İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ihmal ettiği çöplük alanında yapılan uygulama sadece göstermelik bir uygulama. Bu uygulama, olması gereken hükümler çerçevesinde değil. Etrafa çıkan sera, metan gazı yeterince kontrol altına alınmıyor. Mevcut durumun önlenmesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin derhal Harmandalı’ya çöp götürmeyi durdurması ve Kyoto hükümleri çerçevesinde kontrol altına alınmış bir çöp depolama alanı kurması gerekiyor. Bölgeye verilen tahribat gelecek 20 yılda düzelemeyecek düzeyde” diye konuştu.
2013’te yapılan planlama ile Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi’nin çevresinin yeşil olması hedefleniyordu, ancak bu gerçekleşmedi ve görünüm şu an böyle.
Asitli su, arıtma havuzunda toplanmalı
Çözüm önerileri de sunan Prof. Dr. Erdikler, günlük 4 bin 500 ton civarındaki çöpün bölgeye dökülmesinin 40 metre yüksekliğindeki çöp dağlarına neden olduğunu dile getirdi. Erdikler, kayaları bile eriterek kaymalara neden olan zehirli atık sularının drenaj boruları ile tahliye edilerek bir havuzda toplanması gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Süleyman Özcan Erdikler, şöyle konuştu: “15 yıl önce iflas etmiş olan Harmandalı çöplüğünün aslında kapatılması lazım. Kapatılması için çözüm bulunamadığına göre acil önlem olarak, asitli kondamine çöp altı zehirli suların, çöplerden sızmasının önüne geçilmesi gerekli. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği çerçevesinde, çöplüğün alt sınırından takriben 500 metre yatayda ve 40 ila 50 metre derinlikte çöplüğün çevresine en az 30 ila 40 adet drenaj boruları döşenmeli. Çöplerden tabana yayılan asitli suyun yer altı sularına karışmasını önlemek ve toprak altı kayaların asitli sudan erimesinin önüne geçmek için en az 1,5 metre çapında drenaj buruları döşenerek çöplerden çıkan asitli suyun kontrol altına alınıp arıtma havuzuna akması sağlanabilir.
Havuz dediğimizde ise 7 bölgeye derinlik olarak 8-10 metre, en-boy olarak ise en azından 60 metreye 80, 4 bin 800 metrekare, 12 metre derinlikte havuzlar yapılmalı. Çöplüğün en derin noktasına yakın olması tercih edilmeli. Yoksa bu heyelanın önüne geçilemeyecek. Önümüzdeki yıllarda yağmur sularıyla birlikte atık sularla oluşan asitler yeraltındaki temiz suları zehirleyecek ve kaymaları artıracak.”
Bölge imara açılmamalı
Harmandalı çöplüğünün etrafında arazi satın alan ve geçen zaman içerisinde toprak kaymaları nedeniyle mağdur edildiklerini söyleyen arazi sahipleri ile bölgeyi de gezen Prof. Dr. Erdikler’e Harmandalı’daki imar planlarıyla ilgili vatandaşların mahkeme sürecini takip eden Avukat Hakan Dimdik de eşlik etti. Bölgenin imara açılmaması gerektiğini belirten Prof. Dr. Erdikler, imara açık olarak satışı yapılan arazilerin konut alanı olarak kullanılabilmesinin toprak kaymaları nedeniyle mümkün olmadığını söyledi.
KENAN YEŞİL-YENİ BAKIŞ