GÜLPERİ TİBİN/ EGE’YE BAKIŞ – UNESCO Dünya Doğa Mirası adayı olan Gediz Deltası’nda, flamingoların mevcut kuluçka adasının dalga erozyonuyla erimesi sebebiyle 2012 yılında 6,5 dönümlük kuluçka adası oluşturulmuştu. Geçtiğimiz günlerde bu adada binlerce flamingo yumurtalarından çıktı.
Prof. Dr. Mehmet Sıkı, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Yapay kuluçka adasının yapımı sürecinde emeği geçen Sıkı, bölgedeki sazlıkların zaman geçtikçe kuruduğunu söyledi. Sıkı, “3 yıldır sazlıklar tıkır tıkır kuruyor. Burası, flamingonun yanı sıra diğer su kuşlarının, kuşların da beslenme alanı.” diye konuştu.
KUŞ CENNETİ KURUYOR
Sıkı, Flamingoların kuluçkaya yatabilmesi için oluşturulan yapay ada için çok uğraştıklarını ve 2012’de tamamlanan adaya ilk kez 2014’te kuşların gelmeye başladığını söyledi. Başlangıçta adada 7 bin olan flamingo olduğunu ifade eden Sıkı, 2017 yılında bu sayının 18 bin 340’a kadar yükseldiğini belirtti. 2018 senesinde emekli olmasının üzerinden 1 yıl geçtikten sonra adaya gittiğinde yeteri kadar su olduğunu dile getiren Sıkı, “Ancak 3 yıldır sazlıklar tıkır tıkır kuruyor. Burası flamingonun yanı sıra diğer su kuşlarının, kuşların da beslenme alanı. Burası kuruyor.” dedi.
Kuş Cenneti’ni yenileme ve geliştirme çalışmalarında rol aldığı sırada alana su ulaşması için yaptıkları çalışmaları anlatan Sıkı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bir kere Kuş Cenneti sazlıklarında, ağustosta eylülde bile, bizim zamanımızdaki gibi gürül gürül sular akıyor olması lazım. Ama şu an öyle değil. Hatta biz o zaman Kutlu Aktaş valimizin de desteğiyle Devlet Su İşleri’yle ortaklaşa can suyu kuyusunu açtırdık. Sonrasında fazladan atık sulama suyu, ya da kanala boşalan suların oraya akmasını sağladık. Devlet Su İşleri alanda düzenleme yaparken kanalı derinleştirdi. Hatta, 1991 olabilir, hem derinleştirdi hem genişletti. Böylece tabii bize gelen su gelemez oldu. Biz 7 – 8 kanaldan tatlı su gelmesini sağlıyorduk. Mesela o tarihlerde, 2013’tü galiba ya da 2014’te, bir açıklama yaptık ve su desteği istedik o bölgeye. Dönemin bakanı çağrımıza cevap verdi ve can suyu kuyumuzu tekrar revize ettik. Ondan sonra Maltepe’ye pompa istasyonu kurdurduk. Takviye yapıldı, direkt Gediz yatağından. O da suyun temiz aktığı dönemde. Ancak şimdi öğreniyorum ki Maltepe’deki su pompalarını bile Devlet Su İşleri sökmüş götürmüş. Bugün belki yağışlardan dolayı biraz daha suludur o bölge ama benim söylediğim sulama sistemleri maalesef birlik feshedildiği için çalıştırılmıyor. Eskiden, birlik varken 3 milyon TL yatırım imkanımız vardı bizim. Eh, birlik feshedilince bütün yaban hayatı geliştirme kuruluşlarına beş kuruş veriliyorsa buraya da beş kuruş verilmeye başlandı.”
“KUŞ CENNETİ SİYASETE ALET EDİLMİŞTİR”
Kuş Cenneti’nin geliştirilmesi yolunda yapılan hatalar olduğu söyleyen Sıkı, “Burada yapılan hatalardan biri de ne yazık ki bizim gözümüz gibi baktığımız Kuş Cenneti’nin, siyasete alet edilmesidir.” diye konuştu.
Sıkı, konuşmasına devam ederken şu ifadeleri kullandı:
“İzmir Kuş Cenneti Koruma ve Geliştirme Birliği ve Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü’yle protokol yapılmıştır ve maalesef bu iş birliği Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından feshedildi. Hal böyle olunca, bizim dönemimizde Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu vardı. O da basına intikal etti. Aziz Kocaoğlu bizim de gayretlerimizle 26 milyon TL harcama yapmışken bakanlık ‘3 kuruş yatırım yapılmamıştır.’ dedi. Ancak yapılanlar ortada, hatta o dönemde konuyla ilgili basına da açıklama yapıldı. Bölgeye harcanan 26 milyon TL’nin kalem kalem hesabı verildi.” “DÖRT YILDA YARIYA YAKIN DÜŞÜŞ VAR”
Ada yapımı tamamlandıktan sonra 18 binden fazla flamingo görülen adada 2017’den sonra flamingo sayısının düştüğünü belirten Sıkı, “Geçen sene sayım yapıldığında yuva sayısı 10 bin çıktı. Ayrıca, flamingo kuluçka adasında 2021 yılında 13 750 yuva, 2022 yılında ise 10 124 yuva sayılmış olup yuva sayısı hızla azalış gösterdi. 18 binden 10 bine düştü. Yani 4 yılda hemen hemen yarıya yakın düşüş var.” dedi.
Gerekli iyileştirmeler yapılmadığı sürece flamingo sayısının artmayacağını düşündüğünü söyleyen Sıkı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bugün 20 bin çift olması gerekirken geçen seneki sayı 10 bindir. Fazla değil. Burayı yaşatmak hepimizin görevi, ilgilileri tekrar göreve davet ediyorum. Son yumurtlama sayılarının da doğru rakamlar olmadığını düşünüyorum. Geçen seneki sayı zaten 10 bin. Geçen senekinden daha fazla olacağını tahmin etmiyorum çünkü adada gerekli iyileştirmeler yapılmıyor.”
“KOCA İZMİR, KOCA BAKANLIK BUNU TEMİN EDEMEYECEKSE…”
Emekli olduğundan beri kendisinin alana alınmadığını söyleyen Sıkı, “Soran olursa cevap veriyorum ancak onun dışında beni alana bile davet etmiyorlar. Yani hoca kusur bulacak bize iş çıkaracak diye beni alana sokmuyorlar. Davet olmadan da giriş olmuyor. Beni değişik dönemlerde dört defa o alana sokmadılar.” diye konuştu.
Sıkı, bölgede alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı:
“Bizim zamanımızdaki köpek engelinin tekrar revize edilip yenilenmesi lazım. Alanda köpek olmaması lazım o kesin ama kazayla giren bir köpek gider de binlerce flamingonun arasına dalarsa bunun hesabını kimse veremez. Mesela üreme döneminde helikopter ve uçakların Kuşcenneti üzerinden geçişleri halen yasaktır. Çok nadir olarak helikopterler bazen iniş yapıyor ya, öyle acil durumlarda geçiş yapılıyor. Onun dışında alanda flamingo adasında flamingoların çamur malzemeyle yuva yapması nedeniyle orası derinleşiyor. O derinleşmenin zararıysa diyelim ki bir yumurta ya da yavru aşağıya düştü; böyle bir kaybı var. Aynı zamanda alan kaybı da var. Yine kuzey tarafında ada erozyona uğradı ve hiçbir tedbir alınmıyor. Tabii alanın tamamını etkileyen sazlıklar kurutulmayacak. Hatta gerekirse yeni bir kuyu açılsın. Yaz mevsiminde 3 milyon metreküp su lazım bize diyelim. Koca İzmir, koca Bakanlık bunu temin edemeyecekse bıraksın, kapıyı kilitleyip gitsinler zaten.”
Prof. Dr. Mehmet Sıkı, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Yapay kuluçka adasının yapımı sürecinde emeği geçen Sıkı, bölgedeki sazlıkların zaman geçtikçe kuruduğunu söyledi. Sıkı, “3 yıldır sazlıklar tıkır tıkır kuruyor. Burası, flamingonun yanı sıra diğer su kuşlarının, kuşların da beslenme alanı.” diye konuştu.
KUŞ CENNETİ KURUYOR
Sıkı, Flamingoların kuluçkaya yatabilmesi için oluşturulan yapay ada için çok uğraştıklarını ve 2012’de tamamlanan adaya ilk kez 2014’te kuşların gelmeye başladığını söyledi. Başlangıçta adada 7 bin olan flamingo olduğunu ifade eden Sıkı, 2017 yılında bu sayının 18 bin 340’a kadar yükseldiğini belirtti. 2018 senesinde emekli olmasının üzerinden 1 yıl geçtikten sonra adaya gittiğinde yeteri kadar su olduğunu dile getiren Sıkı, “Ancak 3 yıldır sazlıklar tıkır tıkır kuruyor. Burası flamingonun yanı sıra diğer su kuşlarının, kuşların da beslenme alanı. Burası kuruyor.” dedi.
Kuş Cenneti’ni yenileme ve geliştirme çalışmalarında rol aldığı sırada alana su ulaşması için yaptıkları çalışmaları anlatan Sıkı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bir kere Kuş Cenneti sazlıklarında, ağustosta eylülde bile, bizim zamanımızdaki gibi gürül gürül sular akıyor olması lazım. Ama şu an öyle değil. Hatta biz o zaman Kutlu Aktaş valimizin de desteğiyle Devlet Su İşleri’yle ortaklaşa can suyu kuyusunu açtırdık. Sonrasında fazladan atık sulama suyu, ya da kanala boşalan suların oraya akmasını sağladık. Devlet Su İşleri alanda düzenleme yaparken kanalı derinleştirdi. Hatta, 1991 olabilir, hem derinleştirdi hem genişletti. Böylece tabii bize gelen su gelemez oldu. Biz 7 – 8 kanaldan tatlı su gelmesini sağlıyorduk. Mesela o tarihlerde, 2013’tü galiba ya da 2014’te, bir açıklama yaptık ve su desteği istedik o bölgeye. Dönemin bakanı çağrımıza cevap verdi ve can suyu kuyumuzu tekrar revize ettik. Ondan sonra Maltepe’ye pompa istasyonu kurdurduk. Takviye yapıldı, direkt Gediz yatağından. O da suyun temiz aktığı dönemde. Ancak şimdi öğreniyorum ki Maltepe’deki su pompalarını bile Devlet Su İşleri sökmüş götürmüş. Bugün belki yağışlardan dolayı biraz daha suludur o bölge ama benim söylediğim sulama sistemleri maalesef birlik feshedildiği için çalıştırılmıyor. Eskiden, birlik varken 3 milyon TL yatırım imkanımız vardı bizim. Eh, birlik feshedilince bütün yaban hayatı geliştirme kuruluşlarına beş kuruş veriliyorsa buraya da beş kuruş verilmeye başlandı.”
“KUŞ CENNETİ SİYASETE ALET EDİLMİŞTİR” Kuş Cenneti’nin geliştirilmesi yolunda yapılan hatalar olduğu söyleyen Sıkı, “Burada yapılan hatalardan biri de ne yazık ki bizim gözümüz gibi baktığımız Kuş Cenneti’nin, siyasete alet edilmesidir.” diye konuştu.
Sıkı, konuşmasına devam ederken şu ifadeleri kullandı:
“İzmir Kuş Cenneti Koruma ve Geliştirme Birliği ve Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü’yle protokol yapılmıştır ve maalesef bu iş birliği Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından feshedildi. Hal böyle olunca, bizim dönemimizde Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu vardı. O da basına intikal etti. Aziz Kocaoğlu bizim de gayretlerimizle 26 milyon TL harcama yapmışken bakanlık ‘3 kuruş yatırım yapılmamıştır.’ dedi. Ancak yapılanlar ortada, hatta o dönemde konuyla ilgili basına da açıklama yapıldı. Bölgeye harcanan 26 milyon TL’nin kalem kalem hesabı verildi.” “DÖRT YILDA YARIYA YAKIN DÜŞÜŞ VAR”
Ada yapımı tamamlandıktan sonra 18 binden fazla flamingo görülen adada 2017’den sonra flamingo sayısının düştüğünü belirten Sıkı, “Geçen sene sayım yapıldığında yuva sayısı 10 bin çıktı. Ayrıca, flamingo kuluçka adasında 2021 yılında 13 750 yuva, 2022 yılında ise 10 124 yuva sayılmış olup yuva sayısı hızla azalış gösterdi. 18 binden 10 bine düştü. Yani 4 yılda hemen hemen yarıya yakın düşüş var.” dedi.
Gerekli iyileştirmeler yapılmadığı sürece flamingo sayısının artmayacağını düşündüğünü söyleyen Sıkı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bugün 20 bin çift olması gerekirken geçen seneki sayı 10 bindir. Fazla değil. Burayı yaşatmak hepimizin görevi, ilgilileri tekrar göreve davet ediyorum. Son yumurtlama sayılarının da doğru rakamlar olmadığını düşünüyorum. Geçen seneki sayı zaten 10 bin. Geçen senekinden daha fazla olacağını tahmin etmiyorum çünkü adada gerekli iyileştirmeler yapılmıyor.”
“KOCA İZMİR, KOCA BAKANLIK BUNU TEMİN EDEMEYECEKSE…” Emekli olduğundan beri kendisinin alana alınmadığını söyleyen Sıkı, “Soran olursa cevap veriyorum ancak onun dışında beni alana bile davet etmiyorlar. Yani hoca kusur bulacak bize iş çıkaracak diye beni alana sokmuyorlar. Davet olmadan da giriş olmuyor. Beni değişik dönemlerde dört defa o alana sokmadılar.” diye konuştu.
Sıkı, bölgede alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı:
“Bizim zamanımızdaki köpek engelinin tekrar revize edilip yenilenmesi lazım. Alanda köpek olmaması lazım o kesin ama kazayla giren bir köpek gider de binlerce flamingonun arasına dalarsa bunun hesabını kimse veremez. Mesela üreme döneminde helikopter ve uçakların Kuşcenneti üzerinden geçişleri halen yasaktır. Çok nadir olarak helikopterler bazen iniş yapıyor ya, öyle acil durumlarda geçiş yapılıyor. Onun dışında alanda flamingo adasında flamingoların çamur malzemeyle yuva yapması nedeniyle orası derinleşiyor. O derinleşmenin zararıysa diyelim ki bir yumurta ya da yavru aşağıya düştü; böyle bir kaybı var. Aynı zamanda alan kaybı da var. Yine kuzey tarafında ada erozyona uğradı ve hiçbir tedbir alınmıyor. Tabii alanın tamamını etkileyen sazlıklar kurutulmayacak. Hatta gerekirse yeni bir kuyu açılsın. Yaz mevsiminde 3 milyon metreküp su lazım bize diyelim. Koca İzmir, koca Bakanlık bunu temin edemeyecekse bıraksın, kapıyı kilitleyip gitsinler zaten.”
