ANIL ARABACI / EGE’YE BAKIŞ - İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Tarihi Havagazı Fabrikası’nda üretici kooperatiflerinin temsilcileriyle bir araya geldi. Soyer, Sayıştay’ın 07.11.2023 tarihli ve 18’inci Denetim Grup Başkanlığı E-73685206- 190.02.-23047807 sayılı yazısı ile 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve diğer yasal düzenlemeler çerçevesinde yapılan dış denetim sonucunda düzenlenen Denetim Raporu, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan Kooperatif mal alımlarının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 3-a maddesi kapsamında olmadığı, Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen rekabet, eşit muamele, güvenilirlik ve kamuoyu denetimi gibi temel ilkelere uygun olarak açık ihale usulü ile yapılmasını” bildirdiğini söyledi.
SOYER, KOOPERATİF RAPORUNU AÇIKLADI
Kooperatiflere giren ve çıkan parayı açıklayan Soyer, "2015–2018 yılları arasında 15 kooperatiften alım yapılarak, toplamda 438 milyon 429 bin 691 TL ödeme gerçekleşmiştir. 2019-2023 yılları arasında ise toplamda 95 farklı kooperatiften ürün alımı gerçekleştirilmiştir. Bu kooperatiflerin ikisi deprem bölgesi olan Hatay ve Osmaniye olmak üzere toplamda 26 tanesi İzmir ili dışındadır. 2019 – 2023 yılları arasında gerçekleşen kooperatif alımları için 958 milyon 636 bin 533 TL ödeme gerçekleşmiştir" dedi.
SAYIŞTAY’DAN KOOPERATİFLERE ‘DUR’ KARARI
16 Kasım tarihi itibariyle kooperatiflerden alım gerçekleştirilemeyeceğini vurgulayan Soyer, "Bu kapsamda 16.11.2023 tarihi itibariyle kooperatiflerden 4734 sayılı Kanun’un 3-a maddesi kapsamında alım gerçekleştirilemeyeceği ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi gereğince açık ihale usulü ile mal alımının gerçekleştirileceği görülmektedir" ifadelerini kullandı.
“HÜKÜMET ELİYLE DARBE YAPILMIŞTIR”
Sayıştay’ın aldığı bu kararla kooperatiflere hükümet eliyle darbe yapıldığını söyleyen Soyer, "Senin o büyük şirketlerle rekabet şansın olmadığını biliyoruz. İhaleye gireceksin sen kardeşim sonra büyük şirket senin üstünden geçecek. Bir işleme yapma diğer şey de açık ihale diyor. 2015’ten beri yapıyoruz kardeşim, neden şimdi? 2006’dan önce yerel tohumun satışını yasaklayan bir kanun çıkarttılar. Çünkü diyorlar ki tarım küçük çiftçinin işi değil, büyük firmaların işi. Topraklarınız bırakın çekin gidin diyorlar, şehirde ucuz iş gücü olun diyorlar. Sizi yalnız bırakmayacağız kardeşim. Bu kararla, Büyükşehir Belediyemizin küçük üreticileri destekleyerek, şehirdeki dar gelirli vatandaşlarımıza ücretsiz veya ucuz gıda sağlamak yönündeki politikası engellenmek istenmektedir. Üzülerek belirtiyorum ki, beş yıldır İzmir’de ilmek ilmek ördüğümüz Başka Bir Tarım politikasına hükümet eliyle darbe yapılmıştır" diye konuştu.
“ÇOCUKLARIMIZI SÜTSÜZ, ÜRETİCİLERİMİZİ ÖKSÜZ BIRAKMAYACAĞIM”
Sayıştay’ın aldığı bu kararı “darbe” olarak tanımlayan ve bu karara karşı asla pes etmeyeceğini ifade eden Soyer, “Belediyemizin kooperatiflerden alarak yoksul mahallelere dağıttığı Süt Kuzusu Sayıştay eliyle durdurulmuştur. Fakat göreceksiniz. Elbette buna teslim olmayacağım. Çocuklarımızı sütsüz, üreticimizi öksüz bırakmayacağım. Süt kuzusu projesi ve diğer tarımsal destekleri sonuna kadar ettireceğim. Ben gücümü halktan ve haktan alıyorum. Yeni bir yol bulmaksa varım. Bir yol açmaksa hazırım. Bedel ödemekse, ona da hazırım. Ne pahasına olursa olsun, yerli ve milli tarımı, gözü dönmüş ve hükümetin için çöreklenmiş gıda tekellerine teslim etmeyeceğiz. Dar gelirli milyonlarca İzmirliyi enflasyon karşısında ezdirmeyeceğiz. Ne kadar vahim bir tablo işe karşı karşıya olduğumuzu en iyi sizler biliyorsunuz. Sayıştay'ın yaptığı bu denetlemede bir kamu zararı tespit edilmemiş. Kanunlar meşruiyetlerini kamu vicdanından alırlar. Kamu vicdanı yaralanmıştır. Kanun böyle yorumlanamaz. Kanun yorumunda başka bir bakış açısına ihtiyaç var. Kamu vicdanı zedeleniyorsa… Bir bozukluk var. Biz o bozukluğu göstereceğiz. Ben önünüze düşmeye ve sonuna kadar bu yolu takip etmeye varım ama arkamdan gelecek misiniz? Yolumuz çetrefilli olabilir. Siz hazır mısınız? Ben sonuna kadar sizinle hazırım" dedi.
“ÇOK ÜZGÜNÜZ, KIRGINIZ AMA ASLA YILMAM”
Soyer, bir basın mensubunun, bu kararın soruşturmaların ardından alınmasını nasıl değerlendirdiğini sorması üzerine şöyle konuştu:
“Çok üzgünüz, çok kızgınız. Yani hakikaten çok üzücü. Üretici büyük şirketler ile nasıl başa çıkacak, nasıl o ihaleye girip sütünü satacak. Mümkün değil. Üstelik ürünü işliyoruz, katma değerini yükseltiyoruz. Aman ürün işlensin zeytinse sıksın, zeytinyağı yapsın ya da domates ise salça yapsın diyoruz. Akıl alacak gibi değil”
Son olarak Soyer, ‘İzmir’e karşı bir şaşı bakış mı var?’ sorusunun yöneltilmesinin ardından “Gerçekten çok üzücü. Vazgeçeceğimiz zannediyorlarsa, asla korkmam asla yılmam. Benim o yanımı bilmiyorlar” ifadelerini kullandı.