6.8’LİK deprem TÜRKIYE'Yİ SARSTI
Neden bir deprem oluşabilir?
Bir yerkabuğu yedi büyük tabaka ve çok sayıda litosfer plakasından oluşur. Bunlar ya birbirlerine doğru yaklaşır ya da birbirinden uzaklaşır. Yerkabuğundaki sürekli hareketler, ani stres bir anda rahatlamasına neden olur. Plakaların iki tarafına, yeterince büyük olduklarında deşarj olan gerilimler yüklenir. Gerilimler sarsıntılı hareketlerle boşalır. Bu enerji dalgalar şeklinde yeryüzünün yüzeyine çıkar ve deprem olarak algılanır.
http://www.seismo.ethz.ch/de/knowledge/things-to-know/causes-of-earthquakes/general/
"Anadolu Tabağı" adı verilen özel bir tabak Türkiye'yi tamamen kaplıyor. Kuzeydeki uzun kenar Avrupa'ya uzanır ve “Kuzey Anadolu Fayı” olarak adlandırılır. 20. yüzyılda bu fayda birkaç deprem oldu. Şu anda deprem doğudan batıya, yani İstanbul'a doğru hareket ediyor. Bingöl 2010 ve 1971 yılındaki depremlerle kısmen kapatılmıştı, bu yüzden geçen Cuma Malatya ve Elazığ'ı vurdu ve Bingöl'ü atladı. Bu gerilim 1000 yıldan fazla bir süredir artıyordu ve ne yazık ki 24 Ocak 2020'de patladı.
http://www.seismo.ethz.ch/de/knowledge/things-to-know/causes-of-earthquakes/europe/
Bir depremin etkisi neye bağlıdır?
Bir depremin etkileri yeraltı yüzeyine ve depremin büyüklüğüne bağlıdır. Depremler yumuşak zeminlerde kayalık zeminlerden daha çok hissedilir. Yazın Elazığ’da hava durumu çok sıcak ve kuraktır. Kışın ise çok soğuk ve su eşdeğeri bütün yılda en yüksek seviyeye ulaşır. Elazığ’ın zemini de kayalık bir zemin değildir.
Önlemler nedir ve yardim nasıl edilebilir?
Tüm türkiye seferber olmuş durumdadır, Azerbaycan gibi komşu ülkelerde dahil. Elini uzatıp yiyecek, giyecek, vb. yardımlar yapmaktadırlar. İzmir, Adana, Ankara, İstanbul ve Mersin Büyükşehir Belediyeleri de Elazığ’a arama ve kurtarma ekiplerini transfer ettiler. Bağışlar Avrupa çapında toplanmakta ve halka verilmektedir. Birçok otel, okul ve ibadet yerleri bir gecede, evi yıkılanların başı üzerinde bir çatısı olmak için kapılarını açtılar.
Peki ben ne yapabilirim sorusuna gelirsek: bağış toplayabilirsiniz ve ihtiyacı olan insanlara para, yiyecek veya kıyafet şeklinde gönderebilirsiniz.
Depremde kaç kişi öldü?
Şuana kadar 1.600'den fazla yaralı ve 41 ölüm kaydedildi. Arama kurtarma çalışmaları devam ediyor. İstatistiklerden uzaklaşarak düşündüğümde, acaba doğaya verdiğimiz zararlardan dolayı doğa ananın bize verdiği bir tepki olabilir mi? Üstünde yaşadığımız yer küreyi bütün kaynaklarıyla hor kullanmamızın sonuçları olabilir mi?
CEREN BİNGÖL